Poniższe porównanie dotyczy działalności jednoosobowej z siedzibą w Polsce lub w Niemczech oraz spółek z o.o. z siedzibą w Polsce lub w Niemczech.
Tabela ma charakter uproszczony i wyłącznie poglądowy – nie stanowi wiążącej informacji prawnej.
| Działalność jednoosobowa z Polski (transgraniczna) | Działalność jednoosobowa w Niemczech (tzw. Gewerba) | Spółka z o.o. z siedzibą w Polsce | Spółka z o.o. (GmbH) z siedzibą w Niemczech | przydatne linki | |
| Rejestracja administracyjna w niemieckim urzędzie gminy | nie | tak – potrzebny adres siedziby | nie | tak – potrzebny adres siedziby | https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Textsammlungen/Mittelstand/gewerberecht.html |
| Rejestracja w niemieckim rejestrze sądowym (rejestr handlowy tzw. Handelsregister) | nie | nie – chyba, że tzw. Kaufmannseigenschaft | nie | tak | https://www.handelsregister.de/rp_web/div/info-lang/PL_Registerportal.pdf |
| Formalności notarialne – umowa założycielska | nie | nie | tak, u polskiego notariusza | tak, u niemieckiego notariusza | |
| Minimalny kapitał zakładowy | nie | nie | tak, wg regulacji obowiązujących w Polsce (5000 PLN) | tak, wg regulacji obowiązujących w Niemczech (25 000 Euro – przy czym na start wystarczy ½); uwaga na spółki uproszczone tzw. UG | https://www.hwk-leipzig.de/artikel/leitfaden-zur-gmbh-gruendung-3,0,222.html |
| Firmowe konto bankowe w Niemczech | nie | nie | nie | tak | https://www.existenzgruender.de/SharedDocs/BMWi-Expertenforum/Recht/Rechtsformen/GmbH/Geldinstitut-verweigert-Geschaeftskonto-wie-GmbH-Stammkapital-einzahlen.html |
| Rejestracja podatkowa w niemieckim urzędzie skarbowym | tak – nie zawsze jednak obowiązek rozliczania podatków w Niemczech | tak – co do zasady obowiązek rozliczenia podatków w Niemczech | tak – nie zawsze jednak obowiązek rozliczania podatków w Niemczech | tak – co do zasady obowiązek rozliczenia podatków w Niemczech | https://www.podatki.gov.pl/media/1836/niemcy-konwencja-tekst-polski-niemiecki.pdf |
| Składki emerytalno-rentowe | tak – w Polsce tzw. ubezpieczenie obowiązkowe, uwaga na szczególne regulacje dt. pracowników delegowanych do pracy na terenie Niemiec; uwaga na tzw. koordynację świadczeń zabezpieczenia społecznego | zależne od rodzaju wykonywanej pracy; uwaga na szczególne regulacje dt. pracowników w tym pracowników delegowanych do pracy na terenie innych krajów; uwaga na tzw. koordynację świadczeń zabezpieczenia społecznego | zależne od stanowiska i formy zatrudnienia – uwaga na szczególne regulacje dt. członków zarządu oraz pracowników delegowanych do pracy na terenie Niemiec; uwaga na tzw. koordynację świadczeń zabezpieczenia społecznego | zależne od stanowiska i formy zatrudnienia – uwaga na szczególne regulacje dt. członków zarządu oraz pracowników delegowanych do pracy w innych krajach; uwaga na tzw. koordynację świadczeń zabezpieczenia społecznego |
https://www.deutsche-rentenversicherung.de/DRV/DE/Rente/Arbeitnehmer-und-Selbststaendige/03_Selbststaendige/selbststaendige_node.html
https://www.zus.pl/documents/10182/167561/Pracujesz_za_granica.pdf |
| Składki zdrowotne | tak – w Polsce tzw. ubezpieczenie obowiązkowe | co do zasady tak – możliwe ubezpieczenie prywatne, w tym niekiedy NFZ | tak – co do zasady w Polsce; uwaga na tzw. koordynację świadczeń zabezpieczenia społecznego | zależne od stanowiska i formy zatrudnienia – uwaga na tzw. koordynację świadczeń zabezpieczenia społecznego | https://www.bundesgesundheitsministerium.de/gkv.html https://www.aok.de/pk/krankenkassenbeitraege/selbststaendige/ |
| Składka na ubezpieczenie wypadkowe | tak – w Polsce | nie zawsze obowiązkowa w Niemczech mimo przynależności do branżowej kasy ubezpieczenia | tak, w Polsce uwaga na szczególne regulacje dt. członków zarządu oraz pracowników delegowanych do pracy w innych krajach | z reguły obowiązkowa dla pracowników | https://www.zus.pl/firmy/rodzaje-ubezpieczen/ubezpieczenie-wypadkowe |
| Przynależność do niemieckich izb branżowych + składki | co do zasady nie (uwaga wolne zawody, zawody rzemieślnicze | tak, składka jednak nie zawsze obowiązkowa, | co do zasady nie (uwaga wolne zawody, zawody rzemieślnicze) | tak, składka jednak nie zawsze obowiązkowa, | https://www.hwk-flensburg.de/artikel/rzemioslo-w-niemczech-11,149,141.html https://www.ihk.de/ostbrandenburg/polnisch/informacje-o-izbie/czlonkostwo-w-izbie-4737218 |
| Procedura uznania kwalifikacji na terenie Niemiec | niektóre zawody (w szczególności wolne zawody, zawody rzemieślnicze) | niektóre zawody (w szczególności wolne zawody, zawody rzemieślnicze) | niektóre zawody (w szczególności wolne zawody, zawody rzemieślnicze) | niektóre zawody (w szczególności wolne zawody, zawody rzemieślnicze) | |
| Obsługa księgowa | nie zawsze wymagana (możliwe samodzielne prowadzenie dokumentacji) | nie zawsze wymagana (możliwe samodzielne prowadzenie dokumentacji) | tak – co do zasady w Polsce | tak – co do zasady w Niemczech wg tamtejszych stawek rynkowych | |
| Niemieckie świadczenia socjalne (w tym świadczenia rodzinne) | nie – chyba, że podlega się pod niemiecki system podatkowy lub niemiecki system ubezpieczeń społecznych (może dt. pracowników delegowanych) | tylko po spełnieniu odpowiednich warunków | nie – chyba, że podlega się pod niemiecki system podatkowy lub niemiecki system ubezpieczeń społecznych (może dt. pracowników delegowanych) | tylko po spełnieniu odpowiednich warunków | https://www.arbeitsagentur.de/arbeitslos-arbeit-finden/arbeitslosengeld/finanzielle-hilfen/arbeitslosengeld-anspruch-hoehe-dauer |
* Przy delegowaniu pracowników do Niemiec pamiętaj o:
- zgłoszeniach w Zollamt (por. por. https://polen.diplo.de/pl-pl/03-service/03-07-arbeit-soziales/0-arbeiten-in-de/mindestlohnmeldeportal/479086)
- posiadaniu zaświadczenia A1 z ZUS potwierdzającego ubezpieczenie (por. https://www.zus.pl/-/zaswiadczenie-a1-przeczytaj-)
- zasadzie 183 dni (opodatkowanie delegowanych pracowników jest uzależnione od lokalnych przepisów oraz umów o unikaniu podwójnego opodatkowania)
- ograniczeniach w dostępie do rynku w niektórych branżach i dodatkowych warunkach administracyjnych (zezwolenia/pozwolenia/wpisy w rejestr),
- płacy minimalnej obowiązującej w Niemczech (por.https://www.bmas.de/DE/Arbeit/Arbeitsrecht/Mindestlohn/mindestlohn.html)
- umowach taryfowych obowiązujących w danej branży (por. https://www.bmas.de/DE/Arbeit/Arbeitsrecht/Tarifvertraege/allgemeinverbindliche-tarifvertraege.html)
- ewentualnych zgłoszeniach pracowników do kas urlopowych itp. (por. https://www.soka-bau.de/europa/pl)